Interview  Popma

Op maandag 18 juni hebben we een interview gehad met H.Popma. Hij is docent geschiedenis aan de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden. We hebben hem gevraagd voor een interview, omdat hij in 2000 een boek heeft geschreven over Grou. In ons anderhalf uur durende interview zijn wij veel te weten gekomen over Grou en de omegving.

Waarom heeft u een boek geschreven over Grou?

Via collega’s van de NHL is Popma in dit project gerold. Er was in Grou een groep vrienden waar het initiatief lag. Deze vriendengroep voerde de informatie aan en het was de taak van Popma van het geheel een mooi verhaal te maken. Hij werkte samen met een collega van Bouwkunde en een professionele fotograaf.  

Het boek gaat over de situatie in Grou in het jaar 2000. Dit gebeurt wel met een historische bril op. Wat is er in het Grou in 2000 nog terug te zien van vroeger. In dit boekje wordt  er vooral ingegaan op de huizenbouw en de structuur van het dorp.

Op welke manieren bent u aan uw informatie gekomen?

De informatie kwam voornamelijk uit de vriendengroep. Hier kwamen alle verhalen vandaan. Deze verhalen bevatten de authenciteit en die moet je hebben in een onderzoek.

Hoe is Grou ontstaan?

Nederland heeft glaciale tijdperken gekend. We kunnen dit nog terug zien in het gebied door de stuwende kracht van het ijs. Het ijs heeft grond meegenomen en op andere plekken is het weer neergelegd. Zo ontstonden in Friesland verhoogde plekken die boven de rest van het landschap uitkwamen.

Wanneer de eerste mensen zich vestigden in het gebied wat wij nu Grou noemen, begon de ontwikkeling van de terp. Dit gebeurde niet met veel mensen tegelijk scheppen, maar dit gebeurde op een natuurlijke manier. De eerste mensen bouwden hun huizen van leem, hout en mest met meestal een rieten dak erop. Dit waren niet de meest sterkte huizen. De huizen gingen ongeveer 15 tot 20 jaar mee. Een aantal jaar van te voren begonnen de inwoners naast hun oude huis een nieuw huis te bouwen. Wanneer het nieuwe huis af was, braken ze het oude huis af. Dit verplaatsen van de huizen gebeurde soms wel 10 keer. Wanneer je voor de 10de keer je huis ging verplaatsen, kon je wel weer naar de plek van je eerste huis. Echter bleven de materialen van de huizen gewoon liggen en dit werd opgenomen in de bodem. Zo ontstonden er dus verschillende lagen leem. Dit proces heeft eeuwen geduurd.

De combinatie van een verhoogd gebied door de glaciale invloeden en verhoging door de leemlagen, hielden de inwoners van Grou redelijk droge voeten in een waterrijke omgeving.

Wat was de functie van Grou vroeger?

Handel. Dit kwam door de verschillende waterwegen die bij elkaar kwamen in Grou. Doordat de handel  hier plaats vond, werd Grou ook steeds welvarender.

Wat voor functies heeft Grou tegenwoordig?

Ten eerste toerisme, deze is vooral gericht op de watersport.

Ten tweede forensisme, veel inwoners van Grou werken elders. Dit is vaak in Heerenveen, Sneek en met name Leeuwarden. Door de slechte woongelegenheden die Leeuwarden in het verleden heeft gebouwen zijn bepaalde mensen uitgeweken naar de gebieden daaromheen. Grou is hier een mooi voorbeeld van.

Popma gaf aan dat hij zijn twijfels heeft bij gevolgen van de forensisme functie van het dorp. Doordat veel mensen wel in Grou wonen, maar niet werken kan de sociale binding met het dorp verkleinen. Het is vaak deze sociale binding die een dorp zo eigen maakt.

Als je Grou moet omschrijven in 3 woorden, welke woorden zouden dat dan zijn?

‘Hart van Friesland’, letterlijk en figuurlijk. Door de aanwezigheid van de Halbertsma’s in Grou zeiden de Grouwsters ook wel dat het mooiste Fries van Friesland in Grou te vinden was.

Ook is Grou wel het hart van Friesland door zijn centrale ligging.

De bevolkingstonwikkeling laat zien dat het aantal inwoners van grou stijgt, wel is er sprake van een vestigingsoverschot. Hoe is dit te verklaren?

In heel Friesland is er sprake van een leegloop van het platteland. Dit kwam door de mechanisatie van de landbouw. Hierdoor kwam er een overschot aan arbeiders. Deze arbeiders trokken naar de stad om werk te zoeken. Grote plaatsen maakte hier gebruik van door deze arbeiders in te zetten in fabrieken. Een voorbeeld van z’n bedrijf is Philips in Drachten.